Inside Inside Out leverde eerder dit jaar –in februari - de laatste woningen op. Hiermee wekt de sociale huur-flatmeer energie op dan de bewoners verbruiken, waardoor de woonlasten dalen.Daarnaast ervaren bewoners meer comfort door een beter binnenklimaat en een verbeter-de luchtkwaliteit in de woningen.Dat is te danken aan een innovatieveInside Out renovatiesysteem, dat installatie componenten zoals verwarming, ventilatie en isolatie integreert tot een aantal multifunctionelebouwdelen die aan de buitenzijde van de flat worden geplaatst. Voorheen werdendergelijke installaties doorgaans per woning geïnstalleerd. Denk hierbij aande cv-ketel en radiator die appartementen verwarmen. Door de innovatievecomponenten grotendeels aan de buitenzijde van de flat te plaatsenen onderlingte verbinden, ontstaat een collectieve en economisch aantrekkelijke oplossing.Na het monteren van de bouwdelen, waarin ook de warmteleidingen en verbindingenvoor het IT-netwerk zijn opgenomen, kunnen deze componenten direct –plug &play - worden aangesloten. Ook de CO2- en RV-gestuurde ventilatie van ClimaRadin de natte ruimtes werkt intelligent samen met de ClimaRad ventilatie-units inde gevel.De ontwikkeling van dit renovatie-systeem is niet van de ene op deandere dag gerealiseerd.

Al enkele jaren geleden heeft BOS Installatiewerken een prototype van de slimmegevel ontwikkeld en getest in een klimaatkamer van de Hogeschool Utrecht. Toende juist configuratie was bereikt, is de gevel in 2018 hetecht getest, bij eenwoning op de bovenste verdieping van de flat aan de Henriëttedreef. Dezewoning is specifiek uitgekozen omdat het hierin de zomer heel warm en in dewin-ter koud kan worden. De test paktedusdanig goed uit, dat de rest van deflatis aangepakt vorig en dit jaar. Daarbij is een speciaal ontwikkelde ‘kroon’ vanzonnepanelen op het dak gerealiseerd, vertelt projectleider PaulDas van BosInstallatiewerken. “Daar-mee wordt het dakoppervlak optimaal benut. De randenvan de zonnepergola zijn ook voorzien van zonnepanelen om zo effectief mogelijkom te gaan met de beschikbare ruimte op de flat. Daarnaast blijft er door dezonnepergola genoeg ruimte op het dakvoor installaties. Ook de gevels zijnvoorzien van zonnepanelen. Onder de kroon is een prefab warmtepompklimaatcontainer gemaakt, die in één keer het dak op gehesen is en in bedrijfis gesteld. Das: “HetInside Out systeem is geschikt voor iedere type bronsysteem, zowel voor lage temperatuur verwarming zoals warmtepompen of WKO, maarook voor stadsverwarming.” Verwacht wordt dat de flat 10 tot 15 procent meerenergie genereert dan het totaalverbruik door de bewoners. Dankzij dit systeem lijkt grootschalige verduurzaming van bestaande hoogbouwflats in Nederland eenflinke stap dichterbij. De modulair e aanpak van de flatrenovatie heeft veelnieuwe kennis opgeleverd over hoe vergelijkbare flats uit de jaren’60energetisch aangepast kunnen worden. De flats hebben veel woningen onderéén dak en daardoor een beperkte ruimte om energie op te wekken. Al deze kennis komt goedvan pas, omdat er circa 250.000 vergelijkbare hoogbouwflats in Neder-landzijn die verduurzaamd moeten worden, waarvan veel in het bezit zijn van woningcorporaties.

Wel hebben de bouw- en ontwikkel-partners gaandeweg het proces de nodige hobbels moeten nemen en belangrijke lessen opgedaan, zoals het een proefproject betaamt. De lessen die bij een tussentijdse evaluatie zijn verzameld, gaan vooral over de communicatie en het op tijd meenemen van bewoners bijveranderingen in het bouwbesluit of de planvorming.“Deze pilot heeft er vooral voor gezorgd dat we veel kennis en ervaring hebben opgedaan voor deze integrale oplossing. Deze prefab oplossingen willen we dan ook breed aanbieden aan de markt van zowel bouwbedrijven als grote opdrachtgevers, zoals woningcorporaties. Want dit systeem kan een grotere impact maken en voor eenversnelling zorgen van de verduurzaming van de Nederlandse hoogbouwvoorraad”,aldus Das.